ABD, Çin'e milyonlarca dolar değerinde yapay zeka çipi kaçırmakla suçlanan iki Çin vatandaşını tutukladı. Kaliforniya merkezli ALX Solutions şirketinin yöneticileri Chuan Geng ve Shiwei Yang'ın tutuklanması, ABD Adalet Bakanlığı (DOJ) tarafından duyuruldu. Bu olay, ABD'nin Çin'e gelişmiş teknoloji transferini engelleme çabalarının bir parçası olarak dikkat çekiyor. Şirketin, son üç yıldır gerekli lisanslar olmaksızın güçlü grafik işlemciler (GPU) gönderdiği iddia ediliyor. Bu GPU'lar arasında, ABD ihracat kontrollerinin odağında yer alan Nvidia'nın H100 ve GeForce RTX 4090 modelleri de bulunuyor. ALX Solutions, Singapur ve Malezya'yı transit merkez olarak kullanarak Çin'e çipleri ulaştırdığı ve ödemeleri Çin ve Hong Kong merkezli firmalardan aldığı belirtiliyor. DOJ, Ocak 2024'te Çinli bir şirketten 1 milyon dolarlık bir ödeme yapıldığını da açıkladı.

Yasa Dışı Çip Ticareti

Mahkeme belgelerine göre, ne ALX Solutions ne de yöneticileri ABD Ticaret Bakanlığı'ndan herhangi bir lisans başvurusunda bulunmadı. Aralık 2024'te gönderilen bir sevkiyatın, Nvidia çipleri içerdiği ve ABD gümrüğü tarafından kontrol edildiği tespit edildi. Bu durum, şirketin yasa dışı faaliyetlerini açıkça ortaya koymaktadır. Özellikle Nvidia'nın H100 grafik işlemcileri, yapay zeka eğitimi ve yüksek hesaplama gücü gerektiren uygulamalarda hayati bir rol oynuyor. Bu nedenle ABD, bu teknolojilerin Çin'in eline geçmesini engellemek için ihracat kontrollerini sıkılaştırmıştı. Nvidia ise, ürünlerinin yalnızca ihracat kontrollerine uygun şekilde satış yapan güvenilir ortaklara verildiğini ve yönlendirilen ürünlere destek sağlanmadığını açıkladı.

ALX Solutions'ın Yöneticileri ve Yasal Durumları

ALX Solutions'ın bilinen üç çalışanı bulunuyor: mali işlerden sorumlu Chuan Geng, sekreter Shiwei Yang ve adı açıklanmayan bir genel müdür. DOJ, Geng'in Kaliforniya'da yasal ikamet eden biri olduğunu, Yang'ın ise süresi dolmuş vizeyle ABD'de kalan yasa dışı bir göçmen olduğunu açıkladı. Geng'in yetkililere teslim olduğu, Yang'ın ise cumartesi günü tutuklandığı belirtildi. İkili, pazartesi günü Los Angeles'taki federal mahkemede hakim karşısına çıktı.

20 Yıla Kadar Hapis Cezası

Suçlu bulunmaları halinde, Chuan Geng ve Shiwei Yang, 20 yıla kadar hapis cezasıyla karşı karşıya kalacaklar. Bu durum, ABD'nin teknolojik üstünlüğünü koruma ve ulusal güvenliğini sağlama konusundaki kararlılığını gösteriyor. Olayın uluslararası ticaret üzerindeki etkileri ve gelecekteki teknolojik ihracat kontrolleri üzerine tartışmalara yol açması bekleniyor. Bu gelişme, ABD ile Çin arasındaki teknolojik rekabetin ne kadar kritik bir noktada olduğunu bir kez daha gözler önüne seriyor.