Araştırmacılar, devrim niteliğinde bir gelişmeyle yapay zeka kullanarak binlerce hastalığın riskini yıllar öncesinden tahmin edebilen yeni bir model geliştirdi. "Delphi-2M" adı verilen bu yapay zeka sistemi, İngiltere'nin yarım milyon katılımcı verisine sahip UK Biobank veri tabanında eğitildi. Modelin temeli, ChatGPT'nin de kullandığı "transformer" mimarisi. Bu mimari, yapay zeka'nın tıbbi teşhis dizilerini, tıpkı bir dil modelinin metinlerdeki dilbilgisi kurallarını öğrenmesi gibi öğrenmesini sağlıyor. Alman Kanser Araştırma Merkezi'nden Moritz Gerstung, Delphi-2M'nin teşhislerin hangi kombinasyonlarla ve hangi sırayla ortaya çıktığını öğrendiğini belirtiyor. Bu, hastalıkların erken teşhisine ve önleyici tedbirlere olanak tanıyabilecek bir özellik. Sistem, kalp krizi gibi hastalıklarda yaş ve klasik risk faktörlerinin ötesinde bireysel risk seviyelerini belirlemede başarılı oldu. Ayrıca Danimarka'nın iki milyonluk kamu sağlık verileri üzerinde de test edilerek doğrulandı.

Delphi-2M'in Çalışma Prensibi

Delphi-2M, yapay zeka tabanlı bir sistem olarak, karmaşık tıbbi verileri işleyerek risk tahminleri yapabiliyor. Sistem, bir kişinin sağlık geçmişini analiz ederek, binlerce farklı hastalık için uzun vadeli risk olasılıklarını hesaplıyor. Bu sayede, kişiler daha erken dönemde risk altında oldukları hastalıklar hakkında bilgilendirilebiliyor. Bu erken uyarı sistemi, önleyici tedbirlerin zamanında alınmasını sağlayarak, hastalıkların ilerlemesini önlemede önemli bir rol oynuyor. Mevcut sistemlerin genellikle tek bir hastalık üzerine odaklanmasıyla karşılaştırıldığında, Delphi-2M'in binlerce hastalığı aynı anda değerlendirebilmesi oldukça önemli bir avantaj sağlıyor.

Yapay Zeka ile Sağlık Hizmetlerinde Dönüşüm

Araştırmacılar, Delphi-2M'in henüz klinik kullanım için hazır olmadığını belirtiyor. Sistemin eğitim verilerinin yaş, etnik köken ve mevcut sağlık sonuçları bakımından olası yanlılıklara sahip olması, bu hususun geliştirilmesi gerektiğini gösteriyor. Bununla birlikte, yapay zeka destekli bu tür sistemlerin gelecekte sağlık hizmetlerinde devrim yaratma potansiyeline sahip olduğu görüşünde birleşiyorlar. Delphi-2M gibi yapay zeka modelleri, hastaların daha yakından izlenmesini, önleyici tedbirlerin daha erken alınmasını, sağlık sistemlerinde kaynak kullanımının optimize edilmesini ve tüm hastalıkların tek seferde taranmasını sağlayabilir. Bu sayede daha etkin ve verimli bir sağlık sistemi kurulabilir.

Geleceğin Sağlık Sistemi İçin Bir Adım

Bu yeni yapay zeka modeli, tıp alanında büyük bir adım olarak değerlendiriliyor. Ancak, yanlı verilerin ele alınması ve sistemin klinik uygulamalara entegre edilmesi için daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulduğu unutulmamalı. Araştırmacılar, gelecekteki çalışmaların bu hususlara odaklanması gerektiğini vurguluyor. Teknolojinin sağlık alanında kullanımıyla ilgili etik ve gizlilik konuları da ele alınarak, güvenilir ve etik bir şekilde kullanımı sağlanmalıdır.